Op 3 juli 2023 werden beleidsmakers en managers meegenomen in de dagelijkse praktijk, de dilemma’s en de successen van de proeftuinen van het Toekomstscenario kind- en gezinsbescherming. Met elkaar werd geleerd door én van de praktijk – voor meer wederzijds begrip en zicht op wat er écht nodig is om tot een transitie in de kind- en gezinsbescherming te komen.
Als StoryConnect kregen we een uitnodiging om op deze dag uitleg te geven over werken met verhalen voor het Regionaal Veiligheidsteam in de regio Foodvalley. Een goede reden om in een blog hierbij stil te staan.
Wat bedoelen we met een verhaal in jeugdhulp?
Het is belangrijk om stil te staan wat we bedoelen met een verhaal. Daarmee bedoelen we namelijk geen casus of casusbeschrijving. We vragen specifiek naar iets dat is bijgebleven bijvoorbeeld tijdens de opstart van de begeleiding, iets dat de verteller raakte. Mensen delen dan in 5 tot 7 zinnen iets wat ze is bijgebleven. Vervolgens beantwoorden ze een aantal vragen over (de context van) het verhaal. Op die manier worden kwalitatieve data en kwantitatieve data verteld. De verhalen worden gedeeld door de verteller zelf via een digitaal vertelpunt. Of door een interviewer van StoryConnect na het ophalen van 2 verhalen in een narratief interview.
Uitgangspunten van werken met verhalen in jeugdhulp
We noemen ze maar even onze uitgangspunten voor werken met verhalen in jeugdhulp:
- Wij werken met verhalen van alle betrokkenen en doen dit op een gestructureerde manier.
- We ontwikkelen samen de infrastructuur (vertelpunt, dashboard) en de manier (werkwijze) om te kunnen werken met verhalen.
- Waarbij we uitgaan dat kennis aanwezig is bij jongeren, ouders, teams, organisaties om inzicht op te bouwen en met elkaar te leren en te verbeteren in jeugdhulp.
- Wij leren jongeren, ouders, teams/organisaties “werken mer verhalen” aan en blijven aangesloten voor eventueel vragen, begeleiding advies, ed. Van a. voordoen naar b. samen doen naar c. alleen doen.
Werken met verhalen in de jeugdhulp praktijk ...
Het Regionaal Veiligheidsteam in de regio Foodvalley ondersteunen we gedurende 2,5 jaar in het werken met verhalen. Vanuit meerdere perspectieven vertellen mensen verhalen: 1. Ouders, familieleden en jongeren indien mogelijk 2. Teamleden Foodvalley, 3. Medewerkers Sociaal Team. Ieder half jaar werken we met deze verhalen.
We gebruikten deze verhalen om te evalueren hoe uitganspunten die het Veiligheidsteam had vastgesteld, overkomen. Dit zijn de uitgangspunten:
- Wij werken vanuit vertrouwen en partnerschap.
- Wat wij doen met – en voor een gezin is duidelijk, navolgbaar en transparant.
- Wij zien in een gezin alle kinderen en opvoeders met hun geschiedenis.
- Wij leren door samen te reflecteren.
We gebruikten de verhalen om de workshop deelnemers te laten evalueren hoe de uitgangspunten in de praktijk worden beleefd. Dit leverde inzichten op bij de workshop deelnemer. En die inzichten hielpen hen om kleine acties (duwtjes) te bedenken om hetgeen goed gaat verder te versterken en hetgeen minder goed gaat te veranderen.
Leren en verbeteren in jeugdhulp
Vervolgens zijn een aantal acties uitgekozen en uitgevoerd. Deze acties zijn ook in de vorm van een flyer teruggekoppeld aan degene die een verhaal hadden gedeeld. Direct of via de kanalen die waren gebruikt om mensen op te roepen te delen. In de volgende ronde krijgen we misschien ook zicht op het mogelijke effect van de acties in de praktijk. Dit kan zichtbaar worden in de verhalen die zijn gedeeld en/of in de beantwoording van de vragen over de verhalen en/of in de hardere data (bijvoorbeeld trajecten worden korter).
Kopiëren en plakken
Wat in de regio Foodvalley is ontwikkeld, is dat toe te passen in andere regio’s of in organisaties die actief zijn in jeugdhulp/jeugdzorg? Ja dat kan, wellicht moet het eea worden aangepast wanneer werkwijzes verschillen.
We leerden natuurlijk zelf veel van de afgelopen jaren van werken met verhalen in jeugdhulp. Graag maken we gebruik van deze kennis om ook andere regio’s en/of organisaties te helpen.
